nieuwe woorden

Verbazingwekkend hoe er opeens nieuwe woorden of woordbetekenissen opduiken. Wie verzint ze? Is er ergens een creatief bureau dat zo af en toe een woord de wereld in slingert om te kijken waar het landt? En hoe komt het dat ik altijd de laatste ben die op de hoogte gebracht wordt?

Escaleren

Op een hogeschool zijn er problemen met de toetsorganisatie, de tentamenzalen zijn niet in orde, studenten staan voor de verkeerde deur of staan niet op de lijst. Vervelend voor die studenten en daar moet natuurlijk iets aan gebeuren. Er volgen besprekingen en er worden wat rapportjes opgemaakt, maar het is nog niet opgelost. Dan: ‘We gaan dit punt escaleren’.. O jee, dacht ik, dit wordt dus een enorme ruzie en ik voelde me meteen schuldig, alsof ik het op mijn geweten had dat er een rel zou uitbreken. Escaleren is voor mij verbonden met supportersrellen tussen Ajax en Feijenoord aanhangers bij Beverwijk, waar doden zijn gevallen;  met burenruzies, waar mensen over straat rollen met de haren van de tegenstanders stevig in de vuist; en met familieleden die elkaar nooit meer zien nadat een meningsverschil uit de hand gelopen is.

Mijn angst was onterecht, escaleren is nu een term voor het onder de aandacht brengen van een probleem op een hoger niveau in de organisatie, telkens een trapje hoger zodat je bij het hoofdbestuur eindigt. De trappen van de hiërarchie beklimmen dus en niet het vuur opstoken onder een meningsverschil. Ik vind het wel een mooi gebruik van de term escaleren, maar het verwondert me dat het ineens deze betekenis heeft en dat iedereen dan net doet alsof dat al lang heel gebruikelijk is.

Co-creatie

Ik weet nog steeds niet wat het is co-creatie, maar kom het woord steeds vaker tegen. Een van de plaatsen waar het woord gebruikt wordt is een kader voor instellingsreviews, maar ik vind het nu ook terug in beschrijvingen van conferenties en symposia en studiegidsen. De eerste keer dat ik een bijeenkomst bijwoonde die volgens de omschrijving gericht was op co-creatie, had ik me ingesteld op  creatief knutselen, met propjes papier een mozaïek plakken, foto’s uit de krant knippen om je argumenten te onderbouwen, desnoods een power-point presentatie in elkaar zetten. Maar we bleken alleen maar toe te werken naar een gezamenlijke conclusie, dat was erg teleurstellend. Als ik het woord vertaal betekent het zoiets als samen scheppen, samenwerken dus met de bedoeling dat er iets tot stand komt. Helaas blijkt dat alleen maar een conclusie te zijn.

Door Barbara van Balen

Ik ben begaan met de kwaliteit van onderwijs. Ik lever daaraan graag mijn bijdrage door advies gebaseerd op onderzoek vanuit een positie op afstand.