Gedreven door de hoge prestatiedruk in het hoger onderwijs, doen zowel studenten als medewerkers wel eens iets ‘onregelmatigs’ om tot een beter resultaat te komen, variërend van even bij de buurvrouw kijken of die hetzelfde antwoord geeft bij een multiple choice vraag tot aan het verzinnen van onderzoeksresultaten.
Fraude bij tentamens en examens willen we voorkomen omdat we er zeker van willen zijn dat de studenten individueel aan de eindkwalificaties voldoen, dat de prestaties aan de individuen toe zijn te schrijven. De instelling moet er voor kunnen instaan dat ze studenten aflevert die over de nodige kwalificaties beschikken.
Fraude willen we ook voorkomen omdat we rechtvaardigheid van belang vinden. Het mag niet zo zijn dat de ene student makkelijk zijn diploma krijgt en de andere er hard voor heeft gewerkt en over betere kwalificaties beschikt zonder dat dat tot uitdrukking komt in een hoger cijfer.
De laatste tijd komen steeds meer berichten naar buiten over wetenschappers die op zeer creatieve wijze hun onderzoeksresultaten aanvullen. Ook over de inventiviteit van studenten circuleren verhalen. Hoe tijdens zogenaamde ‘ inkijkmomenten’ voor tentamens de ene student de toezichthoudende docent afleidt en de ander met een snelle acrobatische beweging een foto maakt van de toets. Of dat studenten afspreken allemaal een deel van de toets te onthouden en gezamenlijk de hele toets reconstrueren. Ook komt het voor dat studenten voor elkaar, dus met een vervalst identiteitsbewijs, een tentamen maken.
Eigenlijk hartverwarmende verhalen over samenwerking, creativiteit en oplossingsgericht denken. Studenten zijn blijkbaar bereid een hoop moeite voor elkaar te doen. Jammer dat dat niet mee mag tellen in de tentamencijfers. Misschien moeten we zoeken naar mogelijkheden om de kwaliteiten van deze studenten in te zetten in ‘regelmatigheden’ in plaats van in ‘onregelmatigheden’.
